در پژوهش دانشگاه تهران؛
منشأ توفان های گرد و غبار غرب ایران از جانب محققان شناسایی شد
به گزارش انجمن پارسیان، پژوهش محققان دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران نشان داده است ساحل دریاچه های ثرثار و رزازه عراق در سالهای اخیر بزرگ ترین منشأ گردوغبار در غرب ایران بوده است.
به گزارش انجمن پارسیان به نقل از دانشگاه تهران، پژوهشی که اخیراً در چارچوب رساله دکتری آذر بیرانوند، به راهنمایی دکتر قاسم عزیزی، استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران، با همکاری دکتر امید علیزاده، دانشیار گروه فیزیک فضا مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، و دکتر علی درویشی بلورانی، دانشیار گروه سنجش از دور و GIS دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران انجام شده است، دلایل و منشأ طوفان های گردوغبار در غرب کشور را با استفاده از اطلاعات زمینپایه، مدلها و داده های هواشناسی، تصاویر ماهواره ای، و شاخصهای تحلیلی بررسی می کند.
به گفته دکتر قاسم عزیزی، در این مطالعه، مسیر توفان های گردوغبار در غرب ایران و کانون این توفان ها، با دیدی چندجانبه و با استفاده از داده های چندگانه بررسی شده است.
این تحقیق، بیشتر از ۳۰۰ روز دارای توفان گردوغبار منطقه ای در دوره زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ را با استفاده از تصاویر ماهواره مادیس (MODIS) و نقشه پارامترهای هواشناسی را مورد سنجش قرار داده و با تاکید بر سرعت و جهت باد، منشأ توفان را ردیابی کرده است. بعلاوه با در نظر گرفتن لایه های پوشش سطح زمین منطقه، کانون های گردوغبار شناسایی شده است.
نویسنده کتاب های «مبانی آب وهواشناسی» و «مقدمه ای بر آب وهواشناسی نظامی» در رابطه با یافته های این مطالعه اظهار داشت: نتایج واکاوی صورت گرفته نشان داده است که مهم ترین کانون های منطقه ای گردوغبار غرب ایران به ترتیب شمالغرب دریاچه ثرثار و ساحل این دریاچه (از دریاچه های مرکزی کشور عراق)، تالاب هورالعظیم و هورالهویزه در مرز ایران و عراق، ساحل دریاچه رزازه و حبانیه (از دریاچه های مرکزی کشور عراق) و تالاب حمار غربی در استان ذیقار کشور عراق هستند. سهم هریک از این کانون ها در رخدادهای گردوغبار به ترتیب ۱۱۰، ۷۹، ۵۹، ۵۶ و ۵۱ روز توفانی بوده است.
این استاد اقلیم شناسی اضافه کرد: تغییر سطح آب دریاچه ها و تالاب های کشور عراق اصلی ترین دلیل اوج گرفتن توفان های گردوغبار در غرب ایران در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ بوده است. پیشروی ساحل در دریاچه رزازه در این سال ها بسیار قابل توجه بوده، بگونه ای که در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال ۲۰۰۰ مساحت این دریاچه به کمتر از نصف رسیده است. همین مقدار هم دائمی نبوده و در طول سال تغییرات فصلی داشته است. بخشی از کاهش سطح آب دریاچه های مرکزی عراق ناشی از خشکسالی های سالهای اخیر بوده است.
معاون پژوهش و فناوری اسبق دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، در رابطه با دیگر یافته های این مطالعه اظهار داشت: در این تحقیق، تغییرات پوشش سطح زمین در کانون های غیر هیدرولوژیکی هم شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفته که نشان داده است در فاصله سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ بیشتر از ۱۰۰۰ کیلومتر مربع از کانون های شناسایی شده بدل به سطوح بایر شده اند.
بخشی از نتیجه های این پژوهش اخیرا در نشریه Scientific Reports انتشار یافته است و از راه پیوند زیر دست یافتنی است:
Dust in Western Iran: the emergence of new sources in response to shrinking water bodies
منبع: انجمن پارسیان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب