معاون وزیر علوم عنوان كرد:
ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سالهای مختلف
به گزارش انجمن پارسیان، معاون پژوهشی وزارت علوم با اعلان اینکه ما سال هاست که در پژوهش جلوتر از تکنولوژی و بازار هستیم اظهار داشت: درحال ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سالهای مختلف بمنظور تطابق تکنولوژی و پژوهش هستیم.
به گزارش انجمن پارسیان به نقل از مهر، دکتر پیمان صالحی در دومین روز اجلاس روسای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار گردید، در مورد موضوع آموزش عالی و پیچیدگی اقتصادی اظهار داشت: این سخنرانی نتیجه یک طرح پژوهشی درحال اجرای یک سال و نیمه در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور است. وی به سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه هفتم اشاره نمود و اظهار داشت: سیاست های ابلاغی و توجه به حوزه ICT، ریزفناوری، زیست فناوری و روزآمدسازی آن ها؛ نشان دهنده توجه ویژه ایشان به موضوع پیچیدگی اقتصادیست. معاون پژوهشی وزارت علوم در مورد پیچیدگی اقتصادی توضیح داد: پیچیدگی اقتصادی نشانگری است که میزان سهم علم و فناوری را در تولیدات یک کشور نشان میدهد. بر طبق تنوع فناوری و پیچیدگی های فناوری نیز شاخصی به نام پیچیدگی اقتصادی تعریف شده است. وی برای بین این که بین تحقیق و توسعه، تولید ناخالص داخلی و پیچیدگی اقتصادی رابطه علت و معلولی وجود دارد؛ اظهار داشت: در ایران سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی هیچ وقت در طول برنامه ششم توسعه از ۸ دهم تولید ناخالص داخلی بیشتر نشد. صالحی به مثالی از پیچیدگی اقتصادی پرداخت و اظهار داشت: ممکنست دو کشور هر دو ۴۰۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی داشته باشند ولی یکی از آنها ممکنست از فروش منابع خود این مبلغ را کسب کرده باشد و دیگری از فروش کامپیوتر، هواپیما و فناوری این مبلغ را به دست آورده باشد. این دو کشور با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. چونکه یکی منابع خودرا بدون ایجاد ارزش افزوده، فروخته است ولی دیگری علم را بر محصولات خود سوار کرده و آنرا فروخته است. وی ادامه داد: در بازه زمانی بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰، چهار کشور چین، هند، برزیل و روسیه تولید ناخالص داخلی یکسان داشتند ولی وقتی ضریب پیچیدگی اقتصادی در آن سال ها اعمال شده، شرایط این کشورها متفاوت شده است. در همان سال پیش بینی می شد که چین از پیچیدگی اقتصادی درامد کسب می کند ولی کشورهای دیگر از فروش منابع درآمد کسب می کنند. رابطه آموزش عالی و پیچیدگی اقتصادی صالحی اشاره کرد: ضریب پیچیدگی اقتصادی بطورکامل قابل محاسبه است و به برنامه های راهبردی بلندمدت جمهوری اسلامی ربط دارد. وی ادامه داد: کشورها هر ساله امتیازی از شاخص پیچیدگی اقتصادی می گیرند. اگر کشورها برمبنای پیچیدگی های فناوری محصول تولید و صادر کرده باشند، امتیاز بالاتری می گیرند و هر چه به سمت خام فروشی بروند و ارزش افزوده ایجاد نکنند، ضریب منفی می گیرند. معاون پژوهشی وزارت علوم با اعلان اینکه آخرین رتبه بندی شاخص پیچیدگی اقتصادی مربوط به سال ۲۰۲۱ است؛ اظهار داشت: کشورهایی که منابع طبیعی ندارند، مثل ژاپن در شاخص پیچیدگی اقتصادی رتبه اول را کسب کرده اند. وی توضیح داد: تولید ناخالص داخلی ژاپن ۳ تریلیون دلار و تولید ناخالص داخلی چین ۵ تریلیون دلار است. این کشورها منابع خودشان را نفروخته اند، بلکه ارزش افزوده به وجود آورده اند. این که ما رتبه ۸۰ هستیم نشان میدهد که صادرات ما برمبنای پیچیدگی اقتصادی کمتر بوده و بیشتر محصولات خام صادر کرده ایم. وی اشاره کرد: در ۲۰۲۱ رتبه ما در شاخص پیچیدگی اقتصادی ۴ رتبه ارتقا داشته است و دلیل آن فروش محصولات پتروشیمی است. چون در تولید محصولات پتروشیمی مقداری پیچیدگی اقتصادی داریم، چند رتبه ارتقا پیدا کردیم. صنعتی مانند پوشاک پیچیدگی فناوری، امتیاز زیادی ندارد ولی صنایعی مثل دارو، بیوتکنولوژی، هواپیما و ماشین های پیچیده امتیازآوری دارد. صالحی به بررسی پیچیدگی اقتصادی کشورهایی مثل ژاپن در سال ۱۹۶۲ پرداخت و اظهار داشت: ژاپن سال ۱۹۶۲ حوزه های پیچیدگی اقتصادی زیادی نداشته ولی در سال ۲۰۲۰ آغاز به قرارگیری در خوشه هایی کرده که پیچیدگی زیادی دارند و بنا بر این در رتبه اول پیچیدگی اقتصادی قرار گرفته است. کشور کره جنوبی نیز چنین شرایطی داشته است. وی اشاره کرد: نمی خواهم نتیجه بگیرم که این کشورها خوب هستند و ما بد هستیم. بدنبال این هستم که بگویم ما دانشگاهیان و تصمیم گیرندگان در عرصه پیچیدگی اقتصادی چه اقداماتی باید انجام دهیم. معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار داشت: هر چه با عناوینی که پیچیدگی بیشتر دارند، فاصله را کم تر نماییم، زودتر می توانیم به رتبه بالاتر در پیچیدگی اقتصادی برسیم. این نیاز به سال ها برنامه ریزی دارد و یک شبه اتفاق نمی افتد. در عرصه پتروشیمی برنامه ریزی شده که الان ما درحال صادرات محصولات پتروشیمی هستیم. دلیل این که ما را در عرصه پتروشیمی تحریم نمی کنند این است که به ما نیاز دارند ولی در عرصه های دیگر تولیدکننده زیاد است. وی ادامه داد: شرایط ایران در سال ۲۰۲۰ مشابه دهه ۱۹۰۰ کشورهایی است که تازه درحال اقدام پیچیدگی اقتصادی بودند. بااینکه در ایران در عرصه دارو و پتروشیمی اتفاقات مثبتی افتاده است ولی هنوز را زیادی در پیش داریم. صالحی به تفاوت اشتغال دانش آموختگان وزارت بهداشت و وزارت علوم اشاره نمود و اظهار داشت: بازار وزارت بهداشت دست خودش است ولی بازار فارغ التحصیلان وزارت علوم دست ما نیست. برخی عنوان می کنند که چرا مشکل محیط زیست و یا اقتصاد را حل نمی کنید؟ مگر محیط زیست و اقتصاد دست ماست؟ هر جایی که از ما خواسته شده، اتفاقات خوبی افتاده است. وی به وظایف آموزش عالی دراین زمینه اشاره نمود و اظهار داشت: وظیفه ما رساندن افراد به بازار است. ما افراد را برای بازار تربیت می نماییم. در جوامعی که پیچیدگی اقتصادی کمی دارند، شبیه بودن انسان ها به یکدیگر مشکلی ندارد ولی جوامع با پیچیدگی اقتصادی بالا، انسان های نیاز دارد که مثل هم نباشند چونکه هر فرد مسؤولیت و وظیفه خاص خودش را دارد. بدین سبب در آموزش عالی انسان هایی با وظیفه ویژه باید تربیت کرد. معاون پژوهشی وزارت علوم به رابطه بازار، تکنولوژی و پژوهش اشاره نمود و اظهار داشت: ژاپن اول در بازار موفق است، بعد در تکنولوژی و بعد در پژوهش موفق است. خیلی از کشورهای پیشرفته چنین الگویی دارند و بازار را به دست کسی دادند که افراد را تربیت می کند؛ یعنی همان کاری که ما انجام ندادیم. صالحی به جایگاه ایران در عرصه پژوهش اشاره نمود و اظهار داشت: با افتخار میگویم ما سال هاست که در پژوهش جلوتر از تکنولوژی و بازار هستیم. بعضی می گویند پژوهش ما در رابطه با تکنولوژی و بازار نیست. در صورتیکه اینطور نیست. این نتیجه گیری اشتباهی است. پژوهش ما بسیار جلوتر از پیچیدگی اقتصادیست. ما می توانیم پاسخ پیچیدگی های اقتصادی بیسیار بالاتری را بدهیم. تمام قد از حوزه پژوهش دفاع می کنم وی با اشاره به سرمایه گذاری ترکیه در بخش تکنولوژی و بازار اظهار داشت: نباید بی انصافی باشیم و تاثیر تحریم را نادیده بگیریم. تحریم محدودیت های بسیار ی برای ما به وجود آورده است ولی دانشگاه های ما مغلوب تحریم ها نشده اند و کار خودرا به خوبی انجام داده اند. معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار داشت: ما درحال ترسیم نقشه خروجی علمی ایران در سال ها مختلف هستیم و می خواهیم آنرا با نقشه تکنولوژی کشور تطابق دهیم تا ببینیم تکنولوژی و پژوهش کجا تلاقی کرده، کجا فاصله دارند و کجا علم در خدمت تکنولوژی آمده است. وی با اعلان اینکه ما در سطوح بالایی درحال پژوهش هستیم، اظهار داشت: دانشگاه های ما در بالاترین سطح افراد را تربیت می کنند ولی بازار ما به خاطر کشش کم، آنرا درک نکرده است. این که دانش آموختگان ما در بهترین بنگاه ها و بازارهای دنیا جذب می شوند، موید همین موضوع است. برخی ممکنست عنوان کنند، کمی سطح خودرا پایین بیاورید تا آسان تر افراد جذب بازار شوند. ما هیچ وقت سطح علمی پژوهشی افراد را پایین نمی آوریم. صالحی با تاکید اتصال افراد و بنگاه ها و افزایش کشش بازار اظهار داشت: اقداماتی همچون بورس های مختلف مثل بورس دانش، بورس خودروسازی و...، اشتغال ۱۲۰ هزار نفر در شرکت های پارک های علم و فناوری برنامه ریزی در همین راستا است. ما این اقدامات را انجام می دهیم ولی این را باید به ذهن تصمیم گیران در کشور بدهیم. وی اشاره کرد: فروش حامل های انرژی دیگر برای کشور درآمدزا نیست. باتوجه به افزایش هزینه ها، هزینه استخراج مواد خام با پول فروش آن برابرای خواهدنمود و نمی توان از خام فروشی پول کسب نمود. معاون پژوهشی وزیر علوم اظهار داشت: نمودار کشورهایی مثل تایلند، سریلانکا، برزیل نشان میدهد که این کشورها به سمت پیچیدگی اقتصادی حرکت کرده اند. نمودار پیچیدگی اقتصادی تایلند، همانند ۱۵ سال پیش چین است و به این سمت حرکت می کند. صالحی اظهار داشت: العلم سلطان یعنی آینده در دستان ماست. اگر نتوانیم به پیچیدگی های اقتصادی کمک نماییم نمی توانیم در آینده سری در سرها در بیاوریم و اگر نتوانیم درست برنامه ریزی و تصمیم گیری نماییم و نتوانیم افراد را به بازار متصل نماییم، اتفاقات خوبی نخواهد افتاد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب